Castillo de Peñafiel - zamek pośród winnic

Zamek wznoszący się ponad wioską Peñafiel to jedna z największych atrakcji turystycznych prowincji Valladolid położonej w sercu hiszpańskiego regionu autonomicznego Kastylia i León. W jego murach znajduje się również ciekawe muzeum wina, w którym poznacie winiarską tradycję pielęgnowaną na tamtejszych ziemiach od wielu wieków.

Zamek górujący nad wioską Penafiel - Hiszpania, Kastylia i Leon


Udokumentowana historia zamku Castillo de Peñafiel sięga 943 roku. Było to za panowania króla Leonu - Ramiro II de León, określanego przez Maurów przydomkiem El Diablo (Diabeł). Monarcha ten słynął ze szczególnego okrucieństwa i zażartości w walkach przeciwko innowiercom. Bardzo prawdopodobne jest, że zamek istniał na tamtejszym wzgórzu już pod koniec IX wieku. Według najstarszej legendy mieli go zbudować Maurowie w przeciągu zaledwie jednej nocy. Faktem jest, że zarówno zamek jak i leżąca u jego stóp miejscowość Peñafiel pamiętają czasy toczonych tam zażartych bitew pomiędzy chrześcijanami i muzułmanami. Obydwu stronom konfliktu zależało na przejęciu i utrzymaniu kontroli nad tym ważnym strategicznie miejscem.

Założenie i zasiedlenie tego liczącego obecnie około 5.000 mieszkańców miasteczka zwanego wówczas Peña Falcón (Jastrzębia Skała) przypisuje się kuzynowi hrabiego Kastylii, noszącego imię Ruy Laínez. W 983 roku po oblężeniu bastionu przez armię arabskiego wodza Almanzora, wpadł on w ręce muzułmanów. Kastylijczykom udało się zdobyć z powrotem Peña Falcón dopiero po 30 latach. Jeszcze w tym samym roku (1013) chrześcijanie postanowili dobudować kolejną warstwę murów zamku oraz ufortyfikować leżące u jego stóp miasto. Dowodzący wojskami zdobywców kastylijski hrabia Sancho García miał wypowiedzieć wówczas słynne zdanie: “Desde hoy en adelante esta será la peña más fiel de Castilla” ("Od dziś będzie to najwierniejsza skała Kastylii"). Stąd też wzięła się obecna nazwa miasteczka - Peñafiel czyli "Wierna Skała ("peña" może oznaczać również skaliste wzgórze).

Zamek Penafiel przypomina płynący po morzu statek Słowa hrabiego okazały się prorocze, ponieważ maurom nigdy więcej nie udało się odbić tych terenów. Oblężenie zamku w 1112 roku, w którym schronił się król Aragonii Alfonso I el Batallador przez wojska jego żony, królowej Leonu oraz Kastylii - Doñi Urraki (w wyniku małżeńskich niesnasek, które doprowadziły do otwartej wojny domowej między zjednoczonymi królestwami, zaledwie 3 lata po ich ślubie) okazało się również nieskuteczne. Forteca znajdowała się później w posiadaniu wielu możnowładców kastylijskich nie przechodząc gruntownych modernizacji. Dopiero w XIV wieku, za sprawą jej ówczesnego włodarza, znakomitego polityka i pisarza Don Juana Manuela rozbudowano ją do kształtów zachowanych w znacznej mierze do dnia dzisiejszego. W 1421 przyszedł w zamku na świat aragoński książę Carlos (príncipe de Viana), który wsławił się buntem przeciw kastylijskiemu królowi Juan'owi II de Castilla. W akcie zemsty władca rozkazał w 1451 roku zburzenie Castillo de Peñafiel. Na szczęście kilka lat później zamek w Peñafiel został przywrócony do dawnej świetności za sprawą mistrza zakonu rycerskiego Calatrava - Don Pedro Téllez Girónsu.   

Konstrukcja Castillo de Peñafiel jest bardzo nietypowa ze względu na charakterystykę grzbietu wzgórza, na którym go wzniesiono. Zamek ten jest bardzo długi (210 m), a zarazem wąski (około 30 m na jego końcach, 50 m w centralnym punkcie). Nie bez powodu przywołuje więc w wyobraźni skojarzenia z ogromnym okrętem wojennym, w mgliste dni sprawiającego wrażenie unoszącego się na obłoku lub powierzchni oceanu. Najstarsze są okalające go prymitywne mury, prowadzi do niego jedyne wejście od wschodniej strony. Wewnątrz znajduje się druga warstwa obmurowania obronnego złożona z 28 potężnych wież strażniczych, a za nimi największa - "torre del homenaje" mierząca 34 metry wysokości. W środku trzypoziomowej konstrukcji głównego zamku mieszczą się wielkie komnaty, z których jedna spełnia w dzisiejszych czasach funkcję muzeum wina.

Na terenie fortyfikacji odnajdziemy również pomieszczenia spełniające rolę budynków mieszkalnych dla rycerzy, magazynów na żywność oraz zbrojownię. Z górnego dziedzińca roztacza się wspaniały widok na okolice, w tym ciągnące się kilometrami winnice oraz tereny zajmowane przez park krajobrazowy Parque Natural de las Hoces de Duraton.  Miejscowość Peñafiel słynna jest z głównego placu "Corro de los toros", który od średniowiecza jest wykorzystywany jako arena do korridy. Otacza go 48 domów z drewnianymi balkonami-galeriami wykonanymi z drewna w XVIII i XIX wieku, przyozdobionymi arabeskami. Walki byków na placu w Peñafiel można wciąż zobaczyć podczas sierpniowej fiesty San Roque. Warto tutaj zwiedzić również klasztor Convento de San Pablo w stylu gotycko-mudéjar przekształcony w XIV wieku z królewskiego alkazaru (Alcázar de Alfonso X - z XIII wieku).

El Museo Provincial del Vino to najważniejszy tego typu obiekt w Kastylii i León dostarczający zwiedzającym w atrakcyjnej oprawie szeroką wiedzę dotyczącą winiarstwa, będącego esencją życia mieszkańców zajmujących się tym fachem w pięciu okolicznych apelacjach: Ribera del Duero, Rueda, Cigales, Toro oraz Tierra de León. To wspaniałe miejsce zarówno dla koneserów wina jak i zupełnych laików. Można z bliska przyjrzeć się urządzeniom służącym do jego wyrobu, poznać zasady ich działania jak i cały proces powstawania tego trunku. Na terenie znajduje się również sala do degustacji win (mamy możliwość zgłębić profesjonalne tajniki towarzyszące temu rytuałowi), sklep, branżowa biblioteka oraz audytorium. Jeśli chcemy kontynuować przygodę z winami Kastylii i León to u stóp zamku znajdują się winnice oraz słynna bodega Protos. Niedaleko jest również do prawdziwej gratki dla miłośników enoturystyki - legendarnej winiarni Vega Sicilia (ponoć produkuje się tam najlepsze wina w całej Hiszpanii) w miejscowości Valbuena de Duero.

Zwiedzanie zamku z przewodnikiem kosztuje 3,30 €. Jeśli przy okazji zechcemy zwiedzić muzeum wina zapłacimy 6,60 € (degustacja komentowana win z regionu Ribera del Duero - dodatkowo 9,20 €).
Godziny wstępu na zamek i do muzeum wina:
1/04-30/09  10:30-14:00 i 16:00-20:00
1/10-31/03  10:30-14:00 i 16:00-18:00
Obiekty zamknięte dla zwiedzających we wszystkie poniedziałki oraz w dniach: 1/01, 6/01, 24/12, 25/12, 31/12